Verlangen kan je de weg wijzen naar wat je wilt in het leven. Maar soms is het meer een beweging van iets weg dan naar iets toe. Verlangen kan ook vermomde weerstand zijn. Je kunt bijvoorbeeld zangeres willen worden omdat je wilt zingen maar ook omdat je geadoreerd wilt worden en je weerstand hebt op onbeduidendheid. Als jouw verlangen om te zingen uit je essentie ontspringt, doe je het met plezier ook als je geen applaus krijgt. Als je het wilt om uit onbeduidendheid te ontsnappen zal de weg naar applaus een lijdensweg zijn. En is het zelfs denkbaar dat zingen je helemaal geen vervulling geeft, zelfs als je er applaus voor krijgt.
Verlangen kan je de weg wijzen naar wat je wilt in het leven. Maar soms is het meer een beweging van iets weg dan naar iets toe. Verlangen kan ook vermomde weerstand zijn. Je kunt bijvoorbeeld zangeres willen worden omdat je graag wil zingen maar ook omdat je geadoreerd wilt worden, niet onbeduidend wil zijn. Als jouw verlangen om te zingen uit je essentie ontspringt, doe je het met plezier, ook als je geen applaus krijgt. Als je het echter vooral doet om uit onbeduidendheid te ontsnappen kan de weg naar applaus een lijdensweg zijn. En is het zelfs denkbaar dat zingen je helemaal geen vervulling geeft, zelfs als je er applaus voor krijgt
Het verlangen om iets níet te willen zijn, kan heel krachtig zijn. Je wil dan niet ergens naar toe, maar ergens vandaan. Dan is het niet een verlangen dat in vrijheid uit je essentie ontspringt en de kans is groot dat als je zo’n verlangen volgt, dat het je zelfs afhoudt van wat je écht wilt.
Hoe kun je de bron van verschillende soorten verlangens herkennen en duiden? Hiervoor zijn aantal kenmerken van verlangens te benoemen die vanuit verschillende zelf-perspectieven ontstaan: het Verkrampte-Zelf (ego), het Ware-Zelf en het Ongeïdentificeerde-Zelf.
Ego verlangens hebben altijd de dynamiek van weerstand en verlangen in zich. Vaak ligt de angst voor ‘te kort’ eraan ten grondslag. Ze hebben een kwaliteit van hebberigheid. Ze zijn meestal resultaat gericht uit op geld, status of roem. En ze zijn meestal beredeneerd: als ik dat en dat doe, levert mij dat zus en zo op.
Een sterke verliefdheid kan duiden op een ego verlangen. Als je maar lang genoeg je schaduwkant hebt onderdrukt en afgewezen gaan die aspecten zachtjes op de deur kloppen. Het verlangen om compleet te zijn, kan zich manifesteren in een magische klik met een partner die juist dat leeft wat jij als je schaduwkant beschouwt en wegduwt. Dit wordt mooi beschreven door Jan Geurts in ‘Verslaafd aan liefde’.
Ware Zelf verlangens zijn te herkennen in het willen samenvallen met wie je ware zelf: je bestemming leven, in harmonie met jezelf zijn en afgestemd op je omgeving, in je kracht staan en voluit leven, groeien en jezelf ontwikkelen. Deze verlangens vallen samen met kwaliteiten als intuïtief weten, openheid, vrijheid, vertrouwen en overvloed.
Boeddhisme en non-dualisme zijn gericht op het los komen van ik-gerichte verlangens die als misleidend gezien worden. Ongeïdentificeerde, niet op het ego gerichte verlangens zijn bijvoorbeeld het verlangen naar een-zijn en samenvallen met alles, niet afgescheiden te zijn en waarnemen op andere dimensies. De kwaliteit hiervan heeft weinig richting, het heeft voornamelijk een zijns-kwaliteit en gaat voorbij aan identificatie, tijd & ruimte.
Als je de bron van je verlangens herkent, kun je kiezen door welk verlangen je je laten sturen en door welke juist niet.
Onvrijwillige ingenomen patronen als onderdeel van het Verkrampte-Zelf zijn te doorbreken door je ervan bewust te worden hoe die patronen ontstaan zijn: vanuit conditionering, bescherming en compensatie. Vervolgens kun je die patronen laten oplossen door de schaduwkanten ervan te verwelkomen.
Dat kan gaan over de relatie met je partner, of over het krijgen van een partner, over werk, gezondheid of huisvesting. Kijk naar je grootste verlangen.
Kijk naar waar dat verlangen jou heen wil laten bewegen. Kijk naar het pad, de richting waarheen dat verlangen jou wijst.
Voel je een motivatie om iets juist niet (meer) te ervaren?
Als jouw verlangen verbonden is met weerstand en andere ego kenmerken, is het misschien een idee om niet veel energie te besteden aan het vervullen van dat verlangen. In dat geval kun je mogelijk beter eerst beperkende patronen onderzoeken.
In verschillende spirituele tradities en ook in de psychologie speelt ‘verlangen’ een belangrijke rol. Een boeiend begrip met een gelaagde rijkdom. Verlangens kunnen je jou bestemming tonen en je helpen door het leven te navigeren. Verlangens kunnen je echter ook misleiden als ze niet uit je Ware-Zelf voortkomen. Interessant om te onderzoeken welke verlangens jij in jezelf kunt waarnemen en hoe je die kunt duiden.
Max Dekker gaat in drie video-columns in op ‘verlangen’:
ln Tantrische tradities wordt verlangen gezien als de richting waarheen jouw levensenergie zich wil bewegen. Daarin wordt het toe-eigenen van je authentieke verlangens bepleit.
Zie de video-column > Je verlangen dragen – Verlangen #1
In het Boeddhistisme wordt verlangen juist als voornaamste oorzaak voor lijden gezien. Verlangens worden vooral als illusies van het zelf beschouwd. Bij Boeddhistische oefeningen ligt de nadruk op het onthechten van zintuigelijke begeerte en het overstijgen van persoonlijk verlangens: ‘Verlang niets anders dat het welzijn van alle wezens’. Deze oefeningen helpen vooral ego-verlangens te onderkennen.
Zie de video-column op deze pagina.
Ook in de psychologie is er veel aandacht voor verlangen. Onder meer voor verlangens als substituut voor niet onderdrukte aspecten en verlangens die voortkomen uit trauma’s. Deze verlangens zijn onderdeel van overlevingspatronen.
Zie de video-column > Dwangmatig verlangen – Verlangen #3
